Orient Express w Belgradzie

Orient Express jest do dzisiaj synonimem luksusowej podróży w dobrym stylu. W czasach, kiedy życie toczyło się wolniej, bogaci podróżnicy pokonywali trasę z Paryża do Istambułu w komfortowych wagonach, jadali wspaniałe dania w pełnym przepychu wagonie restauracyjnym i byli pod opeką specjalnie dobranej obsługi.

Ten najbardziej znany pociąg, przez kilkadziesiąt lat przewoził sławnych i mniej sławnych pasażerów, a czasy jego świetności przypadają na lata 40-te XX wieku. Podróżowali nim królowie, dyplomaci, aktorzy ale i szpiedzy jak Mata Hari.

 W swojej historii pociąg miał kilka tras, a jedna z nich wiodła przez Belgrad.

Dzisiejsza stolica Serbii była ważnym punktem na trasie Orient Expressu i to zarówno w rzeczywistości jak i w fikcyjnych historiach przeniesionych na papier lub płótno filmowe, dla których pociąg był inspiracją.

Agata Christie podróżowała słynnym pociągiem w 1928 roku i tam spotkała króla Aleksandra Karađorđevića, który też był jednym z pasażerów.  Kilka miesięcy później, na drodze z Istambułu, pociąg utknął w zamieci śnieżnej, co zainspirowało pisarkę do napisania "Morderstwa w Orient Expresie", jednej z najbardziej znanych powieści detektywistycznych. Jej akcja rozgrywa się w pociągu, który chwilowo zastał uwięziony w zaspie gdzieś pomiędzy Belgradem a Zagrzebiem.

Pociąg, nie bez powodu, był nazywany "pociągiem królów". Gościł wiele koronowanych głów jak grecki król Jerzy, angielscy Edward VII i Edward VIII, szwedzki Gustaw, bułgarski Ferdynand i jego następca Borys. Ten ostatni szczególnie lubił kierować lokomotywą, a uważał, że ma do tego pełne prawo, przynajmniej na terenie swojego kraju, i dlatego też często to czynił. 

Jeżeli dzisiaj przyjedziemy do Belgradu pociągiem, to wysiądziemy na tej samej stacji, na której od końca 19. wieku zatrzymywał się słynny pociąg. Została ona zbudowana w 1884 roku, o czym informuje nas stosowny napis na bydynku głównym. 

Obecnie dworzec jest zaniedbany i możemy się jedynie domyślać jak wyglądał w okresie swojej świetności. W czasie, kiedy go zbudowano był to reprezentacyjny budynek, wzorowany na dworcach największtch stolic europejskich. Miał on świadczyć o szybkim rozwoju młodego Królestwa Serbii, nie tak dawno wyzwolonego spod wielowiekowego panowania tureckiego.

 W tym samym roku oddano do użytku drogę kolejową, która powiązywała Belgrad z południem kraju i została zbudowana zgodnie z postanowieniami Traktatu Berlińskiego. Takiego zapisu w samym dokumencie domagały  się Austro-Węgry, aby zapewnić szybki i wygodny transport swoich towarów na południe Europy.

Po II wojnie światowej pociąg starcił swoje znaczenie i nie był już tak luksusowy, a trasa była kilkakrotnie skracana. W latach 70-tych przestał kursować przez Jugosławię.